Kỳ vọng thị trường về việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào ngày 10/12 đã bật tăng mạnh lên trên 70%, theo dữ liệu CME FedWatch. Sự thay đổi đột ngột này đến ngay sau phát biểu ôn hòa của John Williams, Chủ tịch Fed New York và là một trong những cố vấn chính sách thân cận nhất của Chủ tịch Jerome Powell.
Phát biểu của Williams đã đảo chiều nhiều tuần hoài nghi trước đó, vốn bị chi phối bởi các bất đồng nội bộ trong Fed và lo ngại lạm phát kéo dài.
🔻 Thị trường lao động suy yếu — lý do chủ chốt cho việc cắt giảm
Nhiều nhà kinh tế cho rằng nền tảng thuyết phục nhất cho việc hạ lãi suất đến từ sự xuống dốc của thị trường việc làm:
- Tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,4% trong tháng 9, mức cao nhất gần bốn năm.
- Dữ liệu sơ bộ sau đợt chính phủ đóng cửa cho thấy tuyển dụng chậm lại và nhiều dấu hiệu căng thẳng xuất hiện ở các ngành vốn ổn định.
Tom Porcelli, Kinh tế trưởng Wells Fargo, nhận định:
“Sự suy yếu của thị trường lao động là lý do hợp lý để Fed hành động trong tháng 12.”
Matthew Luzzetti của Deutsche Bank cũng cảnh báo thị trường việc làm đang ở “tình trạng nguy hiểm.”
⚡ Williams kích hoạt cú xoay trục kỳ vọng thị trường
Trong phát biểu công khai mới nhất, Williams nhấn mạnh:
“Tôi vẫn tin rằng còn không gian để điều chỉnh lãi suất hơn nữa trong ngắn hạn.”
Williams là một phần của nhóm “Big Three” – Powell, Jefferson và Williams – những người có tiếng nói quyết định trong định hướng chính sách. Vì thế, bình luận của ông lập tức khiến thị trường tái định giá kỳ vọng:
- Xác suất cắt giảm lãi suất tháng 12 tăng từ 39% → hơn 70% chỉ trong 24 giờ.
- Josh Hirt (Vanguard) gọi đây là “tín hiệu quyết định”: “Powell, Williams và Waller hiện tạo thành một nhóm ủng hộ cắt giảm rất mạnh mẽ.”
Theo Krishna Guha (Evercore ISI), cụm từ “trong ngắn hạn” mà Williams sử dụng gần như luôn ám chỉ cuộc họp FOMC kế tiếp.
🏛️ Nhưng nội bộ Fed vẫn chia rẽ
Dù kỳ vọng thị trường thay đổi nhanh chóng, cuộc bỏ phiếu tháng 12 khó đạt đồng thuận tuyệt đối. Một số quan chức vẫn thận trọng:
- Susan Collins (Fed Boston) lo ngại lạm phát dai dẳng.
- Lorie Logan (Fed Dallas) ám chỉ không ủng hộ các đợt cắt giảm trước đó.
- Một số thành viên tin rằng điều kiện tài chính đã nới lỏng quá mức nhờ thị trường chứng khoán tăng mạnh.
- Loretta Mester cảnh báo Fed đang đối mặt với “thách thức không thể” khi thất nghiệp tăng nhưng lạm phát vẫn cao — một dạng “suy thoái nhẹ.”
Các tranh luận cốt lõi trong FOMC hiện xoay quanh ba điểm:
1️⃣ Chính sách tiền tệ đang chặt hay lỏng?
Thị trường cổ phiếu tăng cho thấy nới lỏng; thị trường nhà ở và tín dụng lại phản ánh sự thắt chặt.
2️⃣ Lạm phát thật sự đang giảm hay bị che mờ bởi hiệu ứng thuế?
Nhóm ôn hòa cho rằng dữ liệu đã bị bóp méo; phe diều hâu tin lạm phát cơ bản vẫn dai dẳng.
3️⃣ Vì sao tuyển dụng yếu nhưng chi tiêu vẫn mạnh?
Một nghịch lý khiến tín hiệu chính sách trở nên khó đọc.
🗂️ “Kho dữ liệu trống” — Fed phải quyết định khi thiếu thông tin quan trọng
Do chính phủ đóng cửa kéo dài, Fed không có số liệu mới về việc làm và lạm phát cho cuộc họp tháng 12. Điều này buộc FOMC đưa ra quyết định quan trọng nhất năm trong bối cảnh thiếu dữ liệu cập nhật.
Loretta Mester cho rằng Powell có thể trình bày quyết định cắt giảm như một “cut bảo hiểm” — động thái phòng ngừa để giảm rủi ro tăng trưởng suy yếu.
📌 Tại sao quyết định lần này cực kỳ quan trọng?
Một đợt cắt giảm lãi suất trong tháng 12 có thể tái định hình toàn bộ thị trường:
- Trái phiếu: lợi suất điều chỉnh mạnh
- Chứng khoán: cú hích tâm lý rõ rệt
- Thị trường tín dụng: điều kiện vay nợ nới lỏng
- Nhà ở: nhu cầu hồi phục
- Tiền điện tử: lịch sử cho thấy biến động mạnh theo chu kỳ nới lỏng
Hiện tại, với sự đồng thuận của Powell – Williams – Waller, nhiều nhà kinh tế đánh giá khả năng cắt giảm “rất cao”, trừ khi xuất hiện cú sốc bất ngờ.